Ανθρωπομετρικές μετρήσεις και αξιολόγηση

Η μέτρηση του βάρους και του ύψους αποτελούν σημαντικά στοιχεία για την τακτική διατροφική αξιολόγηση του ατόμου. Οι μετρήσεις των περιφερειών του σώματος, όπως η περιφέρεια μέσης και η περιφέρεια ισχίου μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εκτιμηθεί η κατανομή λίπους στο σώμα και ο κίνδυνος εμφάνισης παθήσεων που σχετίζονται με την κεντρικού τύπου παχυσαρκία. Επίσης, με βάση τις μετρήσεις της περιφέρειας μέσου βραχίονα μπορεί να εκτιμηθεί η μυϊκή μάζα ενός ατόμου. Για την εκτίμηση της σωματικής διάπλασης παιδιών και εφήβων χρησιμοποιούνται οι καμπύλες ανάπτυξης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

<< Πίσω

Ανάλυση σύστασης σώματος – λιπομέτρηση

Τι είναι και πώς γίνεται;
Η λιπομέτρηση είναι μία μέθοδος αξιολόγησης των ιστών του σώματος, δηλαδή του σωματικού λίπους, του μυϊκού ιστού και των σωματικών υγρών. Η μέτρηση τους γίνεται με τη μέθοδο της βιοηλεκτρικής εμπέδησης κατά την οποία εφαρμόζεται μικρής έντασης ρεύμα στο ανθρώπινο σώμα. Τα συμπεράσματα εξάγονται λόγω της διαφορετικής αντίστασης που φέρει ο καθένας από τους παραπάνω ιστούς στη ροή του ρεύματος. Η διαδικασία γίνεται με γρήγορο, ασφαλή και εντελώς ανώδυνο τρόπο.

Για ποιο λόγο πρέπει να κάνω λιπομέτρηση;
Η σύσταση σώματος αποτελεί σημαντική παράμετρο για την αξιολόγηση της υγείας του ατόμου. Το σωματικό λίπος αποτελεί το συστατικό με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον κατά τη διαδικασία της λιπομέτρησης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη λειτουργία του σώματος καθώς επιτελεί πολλές σημαντικές λειτουργίες όπως η θερμορύθμιση και η παραγωγή ενέργειας. Όμως η συσσώρευση υπερβολικής ποσότητας λίπους στο σώμα προκαλεί παχυσαρκία και αυξάνει τον κίνδυνο για διάφορες παθήσεις. Αντιθέτως, ένα πολύ χαμηλό ποσοστό σωματικού λίπους δυσχεραίνει τη λειτουργία του σώματος. Για τους λόγους αυτούς, είναι σημαντική η αξιολόγηση της σωματικής σύστασης και όχι μόνο του βάρους. Επιπλέον, η λιπομέτρηση επαναλαμβάνεται τακτικά ώστε να παρακολουθούνται καλύτερα οι αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα π.χ. σε μια προσπάθεια απώλειας βάρους βλέπουμε αν η μείωση του βάρους οφείλεται σε απώλεια λίπους ή μυϊκού ιστού.

Μπορώ οποιαδήποτε στιγμή να κάνω λιπομέτρηση;
Για να γίνει σωστά η μέτρηση, ο εξεταζόμενος οφείλει να έχει ακολουθήσει κάποιες συγκεκριμένες απλές οδηγίες την προηγούμενη ημέρα. Ακόμη, υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων τα οποία θα πρέπει να αποφύγουν τη λιπομέτρηση π.χ. εγκυμονούσες. Όλα τα παραπάνω καθώς και οι οδηγίες για την προετοιμασία δίνονται γραπτά στην πρώτη συνάντηση με τη διαιτολόγο.

<< Πίσω

Μέτρηση μεταβολισμού – Αξιολόγηση Μεταβολικού Ρυθμού Ηρεμίας

Τι είναι ο μεταβολικός ρυθμός ηρεμίας;
Μεταβολικός Ρυθμός Ηρεμίας (RMR ή Resting Metabolic Rate) είναι η ελάχιστη ενέργεια που καταναλώνει το ανθρώπινο σώμα για τη διατήρηση των ζωτικών του λειτουργιών (λειτουργία της καρδιάς, του εγκεφάλου και της αναπνοής). Είναι δηλαδή οι θερμίδες που «καίει» το άτομο σε 24 ώρες όταν είναι ξύπνιο αλλά σε κατάσταση απόλυτης ηρεμίας. Για το σύγχρονο άνθρωπο που συχνά έχει μειωμένη φυσική δραστηριότητα ο RMR μπορεί να αντιπροσωπεύει το 75% των συνολικών ενεργειακών αναγκών του.

Γιατί χρειάζεται να μετρήσω το μεταβολισμό μου;
Ο Μεταβολικός Ρυθμός Ηρεμίας (RMR) επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες όπως το σωματικό βάρος και ύψος, τη σύσταση σώματος (λιπώδης – μυϊκός ιστός), την ηλικία, το φύλο και κάποιες ορμόνες. Έτσι, για παράδειγμα, ένα άτομο με περισσότερο μυϊκό ιστό θα έχει υψηλότερο μεταβολισμό σε σχέση με ένα άτομο με μικρότερη αναλογία μυών στο σώμα του καθώς ο μυϊκός ιστός «καίει» περισσότερες θερμίδες σε σχέση με το λιπώδη ιστό. Για το λόγο αυτό παρατηρούνται και διαφορές ανάμεσα στα 2 φύλα με τους άνδρες να έχουν μεγαλύτερο κατά κανόνα μεταβολισμό αφού συνήθως έχουν υψηλότερα ποσοστά μυϊκού ιστού σε σύγκριση με τις γυναίκες. Ακόμη συχνά παρατηρείται μείωση στο μεταβολισμό ενός ατόμου λόγω αύξησης της ηλικίας, λόγω ανισορροπίας συγκεκριμένων ορμονών, λόγω απόκρισης του σώματος σε κάποιο τραυματισμό αλλά και για αρκετούς ακόμη λόγους.
Έτσι, παρότι μπορούμε για την εκτίμηση του μεταβολισμού να χρησιμοποιήσουμε μαθηματικούς τύπους, η χρήση τους συχνά απέχει από την πραγματικότητα αφού δε λαμβάνει υπόψιν τους παραπάνω παράγοντες που τον επηρεάζουν και τον κάνουν μοναδικό για κάθε άτομο.

Πώς γίνεται η μέτρηση μεταβολισμού;
Η μέτρηση γίνεται με τη μέθοδο της έμμεσης θερμιδομετρίας. Ο εξεταζόμενος κάθεται σε μια αναπαυτική πολυθρόνα και αναπνέει φυσιολογικά μέσα από μια μάσκα ή στόμιο για 10-20 λεπτά. Από τη σύσταση του εκπνεόμενου αέρα εξάγονται συμπεράσματα για την κατανάλωση θερμίδων. Έτσι, στα αποτελέσματα φαίνεται ο ατομικός μεταβολικός ρυθμός του εξεταζόμενου και πώς αυτός χαρακτηρίζεται (αργός, φυσιολογικός ή γρήγορος). Η διαδικασία γίνεται εύκολα, ανώδυνα και με μεγάλη ακρίβεια.

<< Πίσω

Μέτρηση φυσικής δραστηριότητας

Γιατί μετράμε τη φυσική δραστηριότητα;
Η τακτική φυσική δραστηριότητα τόσο η μη οργανωμένη (π.χ. για λόγους δουλειάς) όσο και η οργανωμένη μορφή της, δηλαδή η άσκηση (π.χ. τρέξιμο, κολύμβηση κ.ά.) αποτελούν σημαντικό παράγοντα για καλή σωματική και ψυχική υγεία. Λειτουργούν προληπτικά στην εμφάνιση χρόνιων παθήσεων όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα ενώ συνεισφέρουν δραστικά στη ρύθμιση του βάρους και του σωματικού λίπους.
Με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας μπορούμε να καταγράψουμε την καθημερινή φυσική δραστηριότητα του ατόμου και να αξιολογήσουμε την ποιότητα της. Η μέτρηση της λειτουργεί ως κίνητρο για την επίτευξη ατομικών στόχων από το χρήστη δίνοντάς του μια σαφή εικόνα του τρόπου ζωής του.

Πώς γίνεται η μέτρηση;
Για τη μέτρηση αυτή χρησιμοποιείται το Sensewear Armband το οποίο φοριέται από τον εξεταζόμενο στο δεξιό τρικέφαλο μυ για τουλάχιστον ένα 24ωρο (έως 2 βδομάδες). Η συσκευή ενεργοποιείται αυτόματα και μπορεί να φορεθεί κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων, στη δουλειά, στο σχολείο, κατά τη διάρκεια της άθλησης, τη νύχτα κτλ.

Τι αποτελέσματα δίνονται;
Για το χρονικό διάστημα χρήσης της συσκευής από τον εξεταζόμενο, δίνονται οι εξής πληροφορίες:
Η ενέργεια (θερμίδες) που καταναλώνει ημερησίως και ανά δραστηριότητα
Η διάρκεια και η ένταση της φυσικής δραστηριότητας
Ο αριθμός των βημάτων που πραγματοποιεί
Η διάρκεια και η ποιότητα του ύπνου

<< Πίσω

Εξατομικευμένα προγράμματα διατροφής

Στην πρώτη συνάντηση λαμβάνεται το ιατρικό καθώς και το διατροφικό ιστορικό του ατόμου. Σκοπός είναι να χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες αυτές για να σχεδιαστεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής. Συγκεκριμένα, καταγράφονται πληροφορίες σχετικά με την υγεία του ατόμου, τη λήψη φαρμάκων και ζητούνται πρόσφατες αιματολογικές εξετάσεις. Επίσης, συλλέγονται πληροφορίες σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες και το καθημερινό πρόγραμμα ζωής του. Οι πληροφορίες αυτές χρησιμεύουν στο να εντοπιστούν πιθανές διατροφικές ανισορροπίες αλλά και στο να τεθούν ρεαλιστικοί στόχοι για ένα πρόγραμμα διατροφικής αγωγής, σε συνδυασμό με το ιατρικό ιστορικό.

Ενδεικτικά, σχεδιάζονται προγράμματα διατροφής για:

Όλα τα στάδια και φάσεις της ζωής:
παιδιά
έφηβοι
ενήλικες
άτομα τρίτης ηλικίας
εγκυμονούσες/ θηλάζουσες
αθλητές

Παθολογικές καταστάσεις όπως:
παχυσαρκία – ρύθμιση βάρους
σακχαρώδης διαβήτης
υπέρταση
καρδιαγγειακά νοσήματα
γαστρεντερολογικά νοσήματα
νοσήματα των νεφρών
ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών

<< Πίσω